Pod koniec XIX wieku doszło do spektakularnego wydarzenia w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego. Zwalczający się dotąd i konkurujący ze sobą producenci zegarów z naszego miasta postanowili dojść do porozumienia i powołać do życia duże konsorcjum, które zapisało się w historii pod nazwą: Zjednoczenia Świebodzickich Fabryk Zegarów (niem. Vereinigte Freiburger Uhrenfabriken). Zdarzenie to zasługuje dzisiaj na […]
Firma „Minerva” (niem. Regulatorfabrik Minerva eingetr. Genossenschaft) jest jedną z wielu spółek zegarowych jakie niegdyś funkcjonowały na terenie dawnych Świebodzic. Przedsiębiorstwo założone zostało w 1883 roku przez dwóch wspólników: Alwina Freya(1) oraz Wilhelma Wendesa. Jednak na jego temat zachowało się do dnia dzisiejszego niewiele informacji. W 1885 roku na łamach niemieckiego czasopisma zegarowego „Allgemeines Journal […]
Przemysł zegarowy, który z powodzeniem rozwijał się na terenie Świebodzic w XIX i XX wieku, był chlubną wizytówką naszego miasta. Jednak poza słynnymi czasomierzami, produkowanymi m.in. w fabrykach G. Beckera, H. Endlera czy A. Willmanna, rozwijało się tu także rzemiosło artystyczne (jak np. złotnictwo czy jubilerstwo). Wprawdzie Świebodzice nie mają w tym zakresie tak znaczącego […]
Firma o nazwie „Kontaktwerke GmbH”, która niegdyś funkcjonowała przy ulicy Strzegomskiej (niem. Striegauerstrasse 21)(1) w Świebodzicach, jest obecnie uważana za jedną z kontrowersyjnych i tajemniczych spółek jakie zapisały się w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego. Z zachowanych dokumentów wynika, że przedsiębiorstwo to funkcjonowało na terenie naszego miasta już w latach 20. ubiegłego stulecia. Między innymi jedna […]
Historia wielkiego koncernu braci Junghans, który na przełomie lat 20. i 30. ubiegłego stulecia przejął większość zakładów przemysłu zegarowego w naszym mieście, do dzisiaj wzbudza wiele kontrowersji wśród znawców i historyków tego przedmiotu. Junhansowi zarzuca się dzisiaj, że nie tylko zrujnował przemysł i bogate tradycje zegarmistrzowskie w Świebodzicach, ale także przyczynił się do wielkiej biedy […]
Nie ma chyba drugiej takiej firmy w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego jak Urania (niem. „Regulator-Uhrenfabrik Urania GmbH„), której produkty cieszyłyby się tak dużą renomą, kunsztem i walorami artystycznymi wśród kolekcjonerów dawnych zegarów. Czasomierze wyprodukowane przez fabrykę z Pełcznicy – oprócz fachowego i wytwornego wykonania – zaliczają się dzisiaj do bardzo rzadkich okazów kolekcjonerskich, a ich […]
Spółka Sölch und Jäckel (S&J) należy do tych nielicznych w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego, które mimo licznych zawirowań i dużej konkurencji na lokalnym rynku, potrafiły nie tylko sprostać wielu wyzwaniom, ale też zaliczały się – dzięki sprawnemu zarządzaniu – do bardzo dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstw zegarowych działających na terenie dawnych Świebodzic. Firma założona została w […]
Spółka H. Endler & Co jest dzisiaj uznawana – obok koncernu Gustava Beckera – za najstarszą wytwórnię zegarów jaka funkcjonowała na terenie dawnych Świebodzic. Firma ta, dzięki produkcji najwyższej jakości czasomierzy, odznaczających się przede wszystkim wysokim kunsztem artystycznym, zdobyła duże uznanie nie tylko na rynku lokalnym. Jej produkty cieszyły się także niesłabnącym popytem na rynkach […]
Na terenie naszego miasta, w okresie rozkwitu przemysłu zegarowego, istniało kilkanaście różnego rodzaju przedsiębiorstw produkcyjnych, które wyspecjalizowały się w wytwarzaniu i dostawie wszelkiego rodzaju skrzyń oraz innych elementów drewnianych na potrzeby działających tutaj spółek zegarowych. Wprawdzie funkcjonujące na terenie Świebodzic duże fabryki zegarów (tj. koncern G. Beckera, fabryka H. Endlera, Germania, A. Willmann czy Concordia) […]
Wilhelm Sabath należy do mało znanych producentów czasomierzy w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego. Na temat jego firmy zachowało się niewiele przekazów źródłowych, na podstawie których można by było zobrazować działalność oraz przedstawić pełny zakres produkcji. Naszego bohatera można z całą pewnością uznać też za dość kontrowersyjną postać w dziejach „frejburskich” zegarów, gdyż jego metody sprzedaży […]
Zapewne nie każdy z mieszkańców Świebodzic wie, że dawniej w zabudowaniach przy obecnej ulicy Józefa Piłsudskiego, funkcjonowała jedna ze znanych świebodzickich spółek zegarowych o nazwie: Germania. Na przestrzeni swoich kilkudziesięcioletnich dziejów, przedsiębiorstwo to doświadczyło bardzo burzliwych wydarzeń. W jego historii zdarzały się momenty wzrostu i rozkwitu, ale również okresy zatargów i procesów sądowych. Nie mniej […]
Chyba żadne inne przedsiębiorstwo w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego nie wyprodukowało tak wielu i cieszących się tak dużym powodzeniem zegarów w stylu wiedeńskim jak właśnie Concordia (niem. Regulator-Uhren-Fabrik Concordia). Wysoka jakość tutejszych produktów wynikała z bardzo prostego założenia. Firma chcąc utrzymać się na bardzo konkurencyjnym rynku i sprostać wymaganiom swoich klientów, musiała tworzyć produkty w […]
Spółki zegarowe Carl Böhm oraz Kappel & Co zaliczają się do najmniejszych kompanii zegarowych, które w 1899 roku weszły w skład Zjednoczenia Świebodzickich Fabryk Zegarów (VFU). Na ich temat zachowały się też bardzo szczątkowe informacje, które dają nam dzisiaj skromne wyobrażenie o ich możliwościach produkcyjnych, kadrze pracowniczej, historii oraz wytwarzanych przez nie produktach. Jednak nie […]
Fortuna oraz Borussia są kolejnymi spółkami zegarowymi, które ze zmiennym szczęściem funkcjonowały na terenie Świebodzic. Były to raczej niewielkie przedsiębiorstwa i nie odegrały one zbyt znaczącej roli w historii świebodzickiego przemysłu zegarowego. Ze względu na zbyt dużą konkurencję na lokalnym rynku nie utrzymały się zbyt długo w zegarowym biznesie i po kilku latach swojej działalności […]
1. Powstanie i początki firmy Określenie Śląskie Miasto Zegarów, jakie przylgnęło do Świebodzic na przełomie XIX i XX stulecia, nie było wyłącznie zasługą wielkiego koncernu zegarowego, który stworzony został przez Gustava Beckera. Na terenie Świebodzic, poza wyżej wymienioną korporacją, funkcjonowało jeszcze kilka innych znaczących firm produkujących wszelkiego rodzaju zegary, wśród których z pewnością wyróżniała się […]
W północnej części Świebodzic, przy dzisiejszej ulicy Piaskowej 19, miała niegdyś swoją siedzibę niewielka wytwórnia zegarów o nazwie: Regulator-Gehäuse-Fabrik „Victoria”. Pomimo dość długiego okresu funkcjonowania – w porównaniu do innych spółek zegarowych z naszego miasta – na temat tej firmy nie zachowało się do dnia dzisiejszego zbyt wiele informacji. Warto jednak poświęcić jej parę słów, […]
Druga połowa XIX i początek XX wieku odznaczyły się dynamicznym rozwojem przemysłu w Świebodzicach. W znacznej mierze przyczyniły się do tego wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwa zegarowe, których pod koniec XIX stulecia było już tutaj kilkanaście. To właśnie dzięki ich rozwojowi i wzrostowi produkcji, na terenie naszego miasta osiedla się coraz więcej przybyszów z zewnątrz, a same […]
Wybitni mieszkańcy Świebodzic i ludzie związani z miastem Świebodzice 2015 Na przestrzeni ostatnich kilkuset lat w Świebodzicach urodziło się, bądź w jakiś sposób na trwale związało się z naszym miastem, wiele wybitnych osobistości. Byli to ludzie różnego stanu i pochodzenia: handlarze, kupcy, rzemieślnicy, lekarze, przedstawiciele władz miasta, kultury i sztuki, sportowcy, duchowni i inni – […]
1. Początki rodu i jego protoplasta: Chrystian Gottlieb Kramsta (1744-1804). Wielu badaczy przeszłości Świebodzic uważa dzisiaj, że największe piętno na przeobrażeniach jakie w XIX stuleciu dokonały się w krajobrazie architektonicznym i przemysłowym tego miasta, położyła rodzina von Kramsta – wielkich przemysłowców niemieckich, którzy swego czasu stali się jedną z najbogatszych i najbardziej wpływowych rodzin Dolnego […]
1. Geneza wielkich epidemii. Od niepamiętnych czasów, odkąd pojawił się człowiek, wszelkiego rodzaju choroby i epidemie zagrażały jego populacji. Początkowo pojawiały się one dość sporadycznie, ale z czasem, gdy człowiek zaczął organizować się w coraz to większe grupy społeczne, epidemie stawały się bardziej gwałtowne, a ich częstotliwość z roku na rok rosła. Dawniej ludność nie […]
Śladami świebodzickich zabytków Wydanie II poprawione i uzupełnione Świebodzice 2015 Książka „Śladami świebodzickich zabytków” jest pierwszym tak obszernym wydaniem poświęconym obiektom zabytkowym tych okolic. Jej wydanie zostało poprzedzone wieloletnimi badaniami naukowymi oraz gromadzeniem źródłowych informacji na temat Świebodzic i okolicznych miejscowości (Dobromierza, Mokrzeszowa, Olszan, Szymanowa, Strugi, Witoszowa, Starego Jaworowa, Lubiechowa i innych). Przy czym opisując […]
Rycerskie dzieje Świebodzic Świebodzice 2014 Stan rycerski odegrał znaczącą rolę w dziejach dawnych Świebodzic. Wielu badaczy uważa, że powstanie naszego miasta powinno łączyć się dzisiaj z napływem na te tereny osadników i rycerzy, którzy szukając lepszych warunków życia i możliwości szybkiego wzbogacenia się, bardzo chętnie osiedlali się tutaj już w XIII stuleciu. Oczywiście zachętę dla […]
Świebodzice, miasto w cieniu swastyki Świebodzice 2012 Świebodzice, miasto w cieniu swastyki. Wydanie II poprawione i uzupełnione Świebodzice 2015 II wojna światowa stanowi dosyć istotny moment w dziejach tych okolic. Nasze miasto po blisko 600 latach ponownie weszło w skład państwa polskiego i rozpoczęło nowy rozdział w swojej historii. Pomimo tak doniosłego przełomu, Świebodzice nie […]
Nieznana historia Świebodzic Świebodzice 2010 Ciesząca się dużym powodzeniem moja pierwsza praca pt. „Największe tajemnice Świebodzic” (wydana w 2005 r.), nakłoniła mnie do kontynuacji powziętego tematu o naszym mieście i napisania kolejnej książki, poświęconej również mało znanym wydarzeniom i ciekawostkom historycznym, związanym z tymi okolicami. Czytelnik otrzymuje w niej plon wysiłku badawczego, jaki podjąłem na […]
Największe tajemnice Świebodzic Wydanie II poprawione i uzupełnione Świebodzice 2010 Książka „Największe tajemnice Świebodzic” jest jedynym jak dotąd tego typu opracowaniem. Jej wydanie poprzedzone zostało wieloletnimi zainteresowaniami i dociekaniami na temat zamierzchłej przeszłości tych okolic. Celem tej książki jest przedstawienie Czytelnikowi nierozwiązanych zagadek i mało znanych, ale ważnych epizodów z bogatej historii Świebodzic. Oczywiście moim […]
